TÜRK DÜNYASI DOSTLUĞUNUN MEKÂNSAL İFADESİ: BİŞKEK ATATÜRK PARKI Kırgızistan ile Türkiye arasındaki ilişkiler, tarihsel olarak kültürel kardeşlik, ortak dil ve kök birliğine dayanmaktadır. Bu bağlamda Bişkek’te yer alan Atatürk Parkı, yalnızca bir yeşil alan değil; iki ülke arasındaki dostluğun ve ortak değerlerin somut bir göstergesidir. Park, adını Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ten alarak, Türk dünyasının ortak hafızasında özel bir yer edinmiştir. Tarihsel Arka Plan Bişkek Atatürk Parkı, 1990’lı yıllarda, Kırgızistan’ın bağımsızlığını kazanmasının ardından Türkiye’nin desteğiyle düzenlenmiştir. Bu dönem, Türk Cumhuriyetlerinin birbirleriyle diplomatik ve kültürel ilişkilerini pekiştirmeye başladıkları bir süreçtir. Türkiye’nin Kırgızistan’a yönelik kültürel ve eğitim alanındaki katkılarının bir simgesi olarak açılan park, başkent Bişkek’in en önemli kamusal alanlarından biri hâline gelmiştir. Parkın merkezinde yer alan Atatürk büstü, yalnızca bir anıt değil, modernleşme, bağımsızlık ve akılcılık düşüncesinin temsilidir. Kırgız halkı için Atatürk figürü, sömürge sonrası kimlik inşasında örnek alınan bir lider modeli olarak görülmektedir. Parkın Kültürel ve Sosyolojik Önemi Atatürk Parkı, yalnızca bir peyzaj alanı değil; toplumsal hafızanın canlı bir mekânıdır. Kırgızistan’daki birçok aile, çocuklarını burada gezdirirken Atatürk ismiyle tanışmakta, böylece yeni nesiller arasında kültürel farkındalık oluşmaktadır. Park, aynı zamanda kültürel diplomasi açısından da stratejik bir değere sahiptir. Türkiye’nin Kırgızistan’daki eğitim kurumları ve kültürel etkinlikleriyle birlikte düşünüldüğünde, bu park Türk kimliğinin barışçıl bir şekilde temsil edildiği bir kamusal semboldür. Mekânsal Sembolizm ve Atatürk’ün Fikirlerinin Yankısı Atatürk Parkı’nın düzenlemesinde sadelik, doğallık ve simetri göze çarpar. Bu mimari anlayış, Atatürk’ün 'medeniyet ve doğa uyumu' vizyonuna uygun bir şekilde biçimlendirilmiştir. Parkın merkezindeki anıt, çevresindeki yeşil dokuyla birlikte bir denge ve huzur hissi yaratır. Atatürk’ün 'Yurtta sulh, cihanda sulh' ilkesi, parkın atmosferinde kendini hissettirir. Türk-Kırgız İlişkilerinde Sembolik Değer Parkın varlığı, Türkiye ile Kırgızistan arasındaki kültürel bağların sürekliliğini pekiştirir. İki ülke arasındaki dostluk günlerinde düzenlenen törenlerde, Kırgız ve Türk bayrakları bu parkta yan yana dalgalanır. Bu sahne, Turan idealinin barışçıl bir sembolü olarak görülmektedir. Atatürk’ün düşünceleri Kırgız aydınları arasında da ilgiyle takip edilmekte; onun modern devlet anlayışı, eğitim reformları ve kadın haklarına verdiği önem, Kırgız toplumsal dönüşümünde örnek alınan unsurlar arasında yer almaktadır. Sonuç itibariyle; Bişkek Atatürk Parkı, yalnızca bir şehir parkı değil, iki milletin ortak hafızasının ve dostluk ideallerinin yaşadığı bir mekândır. Atatürk’ün evrensel fikirleri Kırgız topraklarında yankılanmaya devam ederken, bu park hem geçmişe saygı hem de geleceğe umut taşımaktadır. Bişkek Atatürk Parkı’nın varlığı, Türkiye ile Kırgızistan arasındaki kültürel diplomasiye katkıda bulunmakta, aynı zamanda Türk dünyasının birlik ruhunu güçlendiren bir sembol olarak önemini sürdürmektedir. Kaynakça - T.C. Dışişleri Bakanlığı, 'Türkiye-Kırgızistan İlişkileri', 2024. - Manas Üniversitesi Yayınları, Türk Dünyasında Kültürel İşbirliği, Bişkek, 2020. - Toktomushev, K. (2019). Kırgızistan’da Kimlik ve Modernleşme Süreci. Bişkek Üniversitesi Yayınları. - Yılmaz, H. (2021). 'Atatürk’ün Evrensel Değerleri ve Türk Dünyasındaki Yansımaları', Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, Cilt 58.