DÜNYA PENCERESİNDEN BAKIP GEÇMEK…
Daha önceki bir yazımda “Evlerinin Önü” serisi türkülerimizi mizahî bir dille işlemiştim. Şimdi sıra geldi o evlerin pencerelerine… Yani içinde “pencere” geçen şarkı ve türkülere…
Bu fikir, “Pencereden Kuş Uçtu” şarkısını dinlerken aklıma geldi. Beyoğlu Belediyesinde bir süre birlikte çalıştığımız bir arkadaşım yıllar sonra karşıma solist olarak çıkıverdi. Gönderdiği videoya baktığımda, görev aldığı Beyoğlu Klasik Türk Musikisi Derneği Türk Sanat Musikisi Korosunun konserinde “Pencereden Kuş Uçtu” şarkısını çok güzel yorumladığını hayretle gördüm.
Kadri Şençalar bestesi bu anonim hicaz şarkı, samimi sözleriyle dikkatleri çekerken, finalinde kendisine sitemlendiği yârinin uykusunun haram edilmesini dileyen sevgilinin bir dize sonra kıyamayıp “değmeyin insaf edin” demekle yetinmesi tam bir vefalı âşık örneği.
Çok sevdiğim “Pencereden Kuş Uçtu” şarkısı bir şekilde dilime düştüğünde ya da bir ortamda karşıma çıktığında, kendisine haksız yere “kış!” denilse de, sevdiceğinin uykudan uyandırılmasına bile dayanamayıp insaf isteyen, günümüzde eşi benzeri bulunamayacak o eski âşkları/âşıkları düşünüyorum.
Pencereden kuş uçtu
Yandı yürek tutuştu
Bizim de böyle olmamıza
Komşular sebep oldu
Ben bir garip kuş idim
Dalına konmuş idim
Niçin de bana “kış!” dedin
Ben senin olmuş idim
Gidin bulutlar gidin
Yârime selâm edin
Yârim uykuda ise
Uykusun haram edin
Yârim uykuda ise
Değmeyin insaf edin
“Pencere”li Şarkılar Ve Türküler
Türk Sanat Müziğinde içinde pencere geçen başka eserler de var. Bunlardan en tanınmışları “Gönül Penceresinden Ansızın Bakıp Geçtin” ve “Pencerenin Perdesini Aç Bana Göster Yüzünü.”
Pencereli türküler ise çok sayıda. Bunlar arasında “Pencereden Kar Geliyor”, “Pencereden Bir Taş Geldi, Ben Sandım ki Mamoş Geldi”, “Pencere Açıldı Bilal Oğlan”, “Penceresi Cam Cama Muallim” ve “Dünya Bir Penceredir, Her Gelen Baktı Geçti” sayılabilir.
Pop müzik eserleri arasında sayabileceklerimiz “Pencerenin Perdesini Aralandıran Rüzgâr”, “Pencere” ve “Söyle Kaç Bahar Oldu, Penceremde Gül Soldu sayılabilir. Özgün müzikte ise Ahmet Kaya’nın sevdirdiği “Penceresiz Kaldım Anne” var.
Tabii ki daha birçok içinde “pencere” geçen şarkı ve türkü sayabiliriz. Ancak ben bunlardan en bilinen, en sevilenleri hatırlatmaya çalıştım.
Ama bana göre bunların içinde an anlamlısı, sözleri Yunus Emre’ye atfedilen ancak anonim olduğunu düşündüğüm “Dünya Bir Penceredir, Her Gelen Baktı Geçti” türküsü… Rahmetli Neşet Ertaş’ın da konuşmalarında sık sık vurgu yaptığı bu söz, yalan dünyanın, gelimli-gidimli dünyanın çekiciliğini ancak geçiciliğini çok güzel anlatmakta.
“Sular hep aktı geçti
Kurudu vakti geçti
Nice han, nice sultan
Tahtı bırakıp geçti
Dünya bir penceredir
Her gelen baktı geçti”
