Kariyer Eko Sistemi Eko sistem aslında Ekoloji Biliminin ilgi alanına giren bir konu; canlı ve cansız varlıkların bir biri ile etkileşimini, dengesini, ortamını, çevresel etkisini anlatmak için kullanılır. Eko sistemi, ekonomik sistemlerin kısaltılmışı olarak da ekolojideki anlamına benzeterek de kullanılmaktadır. Ekonomik bir olgunun çevresi, etkisi, etkileyenleri, psikolojik ve toplumsal yönleri zamansal ve mekânsal ortamlarının ekonomik olguyu etkileme ve etkilenme sistemi için de eko sistem kavramını kullanırız. Amaç somut algılar oluşturma yöntemi ile anlaşılabilirliği güçlendirmeye çalışırız. Kariyer eko sistemi de aslında ekolojik olgulara çok benziyor. Aynı zamanda hem ekoloji hem de ekonomi sistemlerinin en güçlü kaynağı İnsanın yetkinleştirilmesi ve etkili hale getirilmesi için güçlü bir eko sisteme ihtiyaç var. Kariyer ekosistemde, kaliteli bir kariyer oluşturulabilmesi,  uygun iklimin inşa edilmesine bağlıdır. Kariyer sadece iyi bir üniversite ve yüksek notun çok ötesinde bir çevresel ortama ihtiyaç duyar. Aileden, okul çevresine farklı bir dünyanın varlığı kariyer dünyamızı besler. Coğrafya kaderimizdir. Coğrafya ve yaşam alanları iş yaşamının kaderinde birinci şansı doğurur. Bilinçli aile aktif bir öğrenci dönemini yönetirse kariyer basamakları doğru oluşur. Bilinçli aile, bilinçli okul çevresi ile birlikte kariyerin daha ilk adımlarında güçlü adımların doğmasına sebep olur. Tabii olarak bazı ortamların varlığı şans. İnsan yaşadığı beş kişinin ortalamasıdır derler. Bir de bulunulan mahalle, apartman, ya da ortamın kariyerini olumlu etkileyecek insanlardan oluşması da kariyer yaşam kaderinde ikinci büyük şansı doğurur. İş adamı bir komşunun olması, baba ya da annenin iş çevresine yakın olması ya da hocaların iş çevresi ile yakın temasta olması kariyer eko sisteminde güçlü şanslardır. Tabii ki bu tanıdık var olma yöntemi torpil yaparak kolay iş bulabiliriz anlamın da değil. Dün bir ayakkabıcı ile tanıştım. Kızı ODTÜ Kimya bölümünü kazanmış. Kendince evladına bir iş temin etmek istiyor. Araştırma yapıyor. Yani genç; kaderin birinci şansını yakalamış. Fakat baba ne kadar tanıdık bulursam o kadar kolay iş bulurum çabasında.  Büyük şirketlerde tanıdıklarım var diyor. Evet, bizim toplumumuzda bu hem takdir edilecek bilinçte bir davranış hem de işe girmenin kolay bir yolu. Hatta sistem tam kurgulanmadığı için yani kariyer ekosistemi oluşmadığı için en güçlü yöntem diyebiliriz. Burada amaç iş bulmak gerisi bir şekilde oluşur. Yani göç giderken düzülür. Yöntemi de bu yolun bir sonucu. Ayakkabıcının evladı yeni üniversiteyi kazanmış. Belki kariyeri sadece iş bulup iyi bir gelir elde etmenin çok ötesinde bir konuma gelme potansiyelini taşıyor. Burada üçüncü şans dönemi, ‘’kendi şansını ikna yöntemi’’ kişinin ve yakın çevresinin kendi kariyer eko sistemini kendi iradeleri ile oluşturmaları lazım. Öncelikle öğrenci daha okula başlar başlamaz gelecekteki işini netleştirmeli. Bunun için mesleki çevre oluşturmalı. Kendi mesleği ile ilgili odalarla irtibata geçmeli, hedef;  işi yapan şirket ve kurumlarla ilgi kurmalı, iletişim kanalarını aramalı. Diğer bir yöntem çağımızın imkân iş sosyal medyası LİNKEDİN’e kayıt olmalı. Kendi şehrinden küresel ekonomiye kadar hedeflemiş olduğu meslek ve onu yapan şirketlerle bağ kurmalı. O şirketlerin yöneticileri ile irtibata geçmeli. Linkedin buna imkan sağlıyor. Bu irtibat; okul süresince ödevlerine yardımcı bulmak, proje fikirleri elde etmek,  projelerde yardımcı bulmak, hatta iletişim güçlendikçe o şirket yönetici ve teknik insanları ile projelerde paydaş haline gelme imkânı sağlar. Sonuç olarak burs, ve staj imkanları kolaylaşır. Hatta kariyer yolcusunun istekli olmasına göre belki de daha okulda iş teklifleri kapısı aralanır. Bu seviyeden sonra ailenin tanıdığı zaten aileye ‘’sizin evlat bizde çalışabilir mi? der. Daha onurlu bir yaklaşım olur. Bu ekosistemin oluşmasında valiliğin ve Sanayi ve Ticaret odalarının Lokomotif görevi üstlenmesi gerekir. Özellikle Sanayi ve Ticaret odaları il il, sonra da ülke bazında gelecekteki insan kaynakları konusunda çalışma yapmalı. İşletmeleri bu konuda bilinçlendirmeli.  İşletmelerin gelecekteki öngördüğü iş gücünü temin etmeli. İnsan kaynakları talebi netleştikçe, ÖSYM ve Milli Eğitim Bakanlığı meslek lisesi, meslek yüksekokulu ve fakültelerin kapasitelerini geleceğin insan kaynakları talebine göre planlarlar. Üniversiteler de bu talebe gör pozisyon alır. Eğitim ve öğretim programlarını düzenler. Eğer sanayi odaları işletmelerden gelecekteki insan kaynaklarını bildirmelerini isterlerse; İşletmeler de taleplerini kısa, orta ve uzun vadeli bütçelerine göre belirlerler. Başlangıçta bu ciddiye alınmayabilir ancak teşviklerle ve bazı tedbirlerle özendirilebilir. Zaman içinde bu davranışlar kariyer eko sistemini bir yaşam biçimi haline getirecektir. 25 Şubat’ta Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi ve Selçuk Üniversitesi ev sahipliğinde ‘’ İç Anadolu Kariyer Fuarı ( İKAF 25)  ‘’ kapsamında  ‘’ Erken Dönem Kariyer Ekosistemi Çalıştayı’ düzenlenmiş. Sayın Valimiz İbrahim Akın da bu çalıştaya katılmış. ‘’Yeteneğe Dayalı Kalkınma’’  konusunu Cumhurbaşkanlığı İK Ofisi,  İK ve Kariyer Planlama daire başkanı Savaş Ceylan sunum olarak paylaşmış. Bence bu muhteşem girişim projeye dönüşmeli. Sanayi Odası, Ticaret Odası ve diğer meslek odaları, Üniversiteler, OSB müdürlüğü, Valilik ve Belediye başkalığımız bu projeyi yaşam biçimi oluncaya kadar uğraşmalılar. Özellikle sanayi ve ticaret odaları kaymakamlık ve valiler önce kendi kentlerindeki yetenekleri ortaya çıkarmayı hedeflemeliler. Kendi girişimcilerini, liderlerini, mühendislerinin kariyer yolunu düzenlemeliler. İşletmeleri ikna edinceye kadar bıkmadan usanmadan kültür haline gelinceye kadar… Kariyer ekosistemi kurulmadan hiçbir büyük proje başarılı olamaz. Bugün gelişmiş ekonomiler geleceğin kariyer yollarını yıllarca önceden öngörerek kendi vatandaşlarını hazırlamışlar… Bir gün proje yatırım aşamasında iş ilanına çıkıldığında,  bizlerin yakınları değil onların yıllarca önce hazırladığı yetenekler işin başına gelmiş. Aynısını ülkemizde uygulamışlar. Neden kilit noktalarda bu ülkenin gerçek sahipleri olmamış da hep yabancı kökenli insanlar iş başına gelmiş hiç düşündünüz mü? Kariyer eko sistemi bir ülkenin stratejik gücüdür.