YAŞAMDA DEVİNİM Yaşam içerisinde karşılaştığımız kelimelerden birisi de devinim kelimesidir. Herhangi bir ruh halinden diğer ruh haline geçiş. Bir hareket sürecinin başlaması. Zamanla durum değiştirme. Durgun bir noktaya göre, devinim halinde olan bir nesnenin konum ve durumu. Sosyal medya, günlük konuşma ve akademik alanlarda sıkça kullanılan bir kelimedir devinim. Bu arada hevesle de karıştırmamak gerekir. Çünkü heves ilgi duyma, bir insanın bir nesneyi, olayı veya olguyu kendine odak seçme halidir. Merak ve sürpriz duygularına benzeyen bir duygudur. Klinik depresyonun belirtilerinden biri de heves kaybıdır. Heyecanını ve inancını kaybetmek, canının istememesi, durgunluk hali, bitiş çizgisini görmek, vazgeçmenin ilk adımıdır. İmrendiği, çok istediği şeye kavuşup ona doymak, bırakmak da bu kapsamda değerlendirilebilir. Devinim kavramı, günlük yaşantımızdan akademik dilimize kadar geniş bir yelpazede kullanılır. Aslında, devinim, durağan bir noktadan hareket halindeki bir durumun değişimini ifade eder. Bu nedenle, bu terim genellikle bir hareket sürecinin başlangıç durumunu gösterir ve zamanla durum değişikliği anlamına gelir. Uzun yıllardır dilimizde olan ve çok sık duyduğumuz devinim kelimesi, başta doğada olmak üzere farklı alanlarda kullanılmaktadır. Genellikle hareket anlamıyla dilimizde yer edinmiş bir kelimedir. Felsefe, sosyoloji, sinema, Türkçe, fizik ve kimya disiplinleri devinim kelimesini kullanan başlıca disiplinlerdir. Her disiplinde kendisine ait taşıdığı anlamlar farklıdır. Ancak bilinmelidir ki devinim kelimesi esas olarak hareket anlamına gelmektedir. Devinim, durağan bir noktadan, hareket halindeki bir şeyin durumunun incelenmesi demektir. Buna devinme durumu denir. Zaman içinde bir durum değiştirme anlamı da taşımaktadır. Bir düşünce sürecinin başlaması durumudur. Hareketsizlikten harekete geçiştir. Bir “start”tır, bir başlangıçtır. Bir nesnenin sabit bir noktaya göre yerinin zamana karşı değişmesi demektir. Bu kelimenin birden fazla disiplinde farklı anlamlar taşıdığını belirtmekte fayda vardır. Sinema, Türkçe, fizik ve kimya disiplinleri devinim kelimesini sıklıkla kullanır. Burada kavram, her disiplinin ihtiyaçlarına ve gereksinimlerine göre farklı bir yönden ele alınır. Devinim kavramının farklı disiplinlerde incelenmesi ve bütüncül bir yorumla değerlendirilmesi önemlidir. En temelde, tüm disiplinlerdeki ortak payda, hareket durumunu temsil etmesidir. Yani devinim, genellikle bir şeyin veya bir durumun hareket halinde olduğunu belirtir ve bu durum bir başlangıç, bir değişim veya bir sürecin başlaması anlamına gelebilir. Örneğin, fizikte devinim, bir nesnenin sabit bir noktaya göre yerinin zamana karşı değişmesi anlamına gelirken, dil biliminde ise aynı kavrama zaman içerisinde bir sözcük veya ifadenin anlam değişikliği çerçevesinde bakılır. Bu disiplinlerde devinim kavramının anlamı daha da derinleşir ve uzmanlar tarafından detaylı bir şekilde yorumlanır. Paragrafta devinim, kelime anlamında olduğu gibi, hareket, eylem, uygun güzel konuşma anlamını ifade eder. Örneğin; “olaylar devinim halinde verilmiştir” cümlesinde, devinim kelimesinin sözcük anlamı hareket ve eylem anlamına gelir. Devingen karakterler, öykünün başlangıcıyla sonucu arasındaki kesitte değişim gösteren karakterlerdir. Devingen karakterler, öykü boyunca yeni kişisel davranışlar edinir, yeni değerler geliştirebilir. Durağan karakterler ise öykünün başlangıcı ile sonu arasındaki kesitte herhangi bir değişim göstermeyen karakterlerdir. Devinebilir olma, devinim veya devingenlik; insanlara ve mekânsal gereksinimlere cevap veren, taşınabilen, durum değiştirilebilen; durağanlığın aksine hareketin ve yer değişiminin karşılığı olan kavramdır. Mimari üründe veya mekânda devinebilir olma, dünyada giderek daha da yaygınlaşmaktadır. Eş anlamlı kelimeler: davranış, aksiyon, akım ve hareket. Bu kelimeler günlük hayatta kullanılmaktadır. Davranış, aksiyon, akım ve hareket gibi kelimeler bir fiili ifade eder. Devinim kelimesi de aynı şekilde fiildir. Yazımı bu bağlamda Raşel Rakella Asal’ın eserinden esinlenerek tamamlamak istedim. “Çılgın Bir Devinimdir Yaşamak” başlıklı son kitabında dünyaca ünlü yazarların romanlarını hem başka romanlarla hem de bazılarını tiyatro ve resim gibi sanat dallarıyla ilişkilendirmeye çalışmış. Kitabın içinde yazarın kendine özgü düşünsel ve edebi değerlendirmeleri var. Raşel Rakella Asal da bu zamansal dönüşümü şöyle yorumluyor: “Zaman eşsiz devinimi ile insanı var eden bir yapıttır. Modern edebiyatta mekân kadar önemsenen zaman anlayışı Proust’tan sonra değişmeye başlamıştır.” “Bellek uzun bir yolculuktur ve bu yolculuk çoğu defa çocukluktan başlar. Geçmiş hemen herkes için özlenen ülkedir, yitik cennettir.” Sonuç olarak, devinim kavramının geniş kapsamlı bir yorumla incelenmesi ve değerlendirilmesi, bu kavramın doğru bir şekilde anlaşılmasını ve kullanılmasını sağlar. Bu da, dilimizin ve bilgi birikimimizin gelişmesine katkıda bulunur.