NEFES KREDİSİNİN SONUÇLARI
Ekonomik zorlukların her geçen gün daha da derinleştiği bir dönemde, KOBİ’ler için hayati öneme sahip olan finansmana erişim sorunu, ülke gündeminden düşmüyor. İşte bu noktada Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından üyelerine yönelik olarak hayata geçirilen Nefes Kredisi, piyasada önemli bir umut dalgası yaratmıştı. Küçük ve orta ölçekli işletmelere “nefes” aldırmak, onların çarklarını bir nebze olsun döndürebilmek amacıyla planlanan bu uygulama, ne yazık ki uygulamada birçok beklentinin gerisinde kaldı.
Niyet oldukça olumluydu. TOBB çatısı altındaki oda ve borsa üyeleri için düşük faizli ve vadeli bir kredi modeliyle yola çıkıldı. Ancak sahaya baktığımızda, bu krediden gerçek anlamda yararlanabilen işletme sayısının sınırlı kaldığını görüyoruz. İlk sorun, ayrılan kaynakların ölçeğiyle başladı. Açıklanan rakamlar, toplam KOBİ ihtiyacının yalnızca küçük bir kısmını karşılayabilecek düzeydeydi. Birçok işletme ya başvuru yapamadı ya da başvurduğu halde olumlu yanıt alamadı.
Bir diğer ciddi sorun da uygulamadaki zorluklar oldu. Kredi başvurusu için gerekli koşulların birçok KOBİ için hâlâ erişilebilir olmaması, bu kredinin hedeflediği kesime ulaşmasını engelledi. Özellikle banka nezdinde kredi notu düşük olan, teminat sunamayan veya geçmişte finansal sorun yaşamış firmalar adeta kapıdan çevrildi. Yani en çok ihtiyacı olanlar, bu kaynaktan yararlanamadı. Bazı bankaların, sistem dışında kalan ek belgeler talep etmesi ve işlemleri yavaşlatması da süreci iyice ağırlaştırdı.
Bu tablo gösteriyor ki, bir destek mekanizması oluşturmak kadar, onu adil ve etkin şekilde uygulamak da önem taşıyor. Nefes Kredisi, içeriği itibarıyla KOBİ’leri rahatlatmayı hedeflese de, uygulamadaki eksiklikler nedeniyle amacına ulaşamadı.
KOBİ’ler, sadece ekonomimizin değil, toplumsal dokunun da temel taşı. Bu işletmeleri ayakta tutmak için daha kapsamlı, kalıcı ve gerçekten ihtiyaç sahiplerine ulaşabilen destek politikalarına ihtiyacımız var. Sadece kredi değil; hibe, vergi indirimi, SGK prim desteği gibi kalemlerle desteklenen çok boyutlu paketler gereklidir.
Özetle, Nefes Kredisi iyi bir fikirdi. Ama bu iyi niyetli adım, maalesef uygulamadaki sınırlamalar nedeniyle birçok işletmeye ulaşamadı. Umarız bu deneyim, daha güçlü ve etkili destek programlarının önünü açar.
